کمردرد ناگهانی یکی از شایع‌ترین بیماری‌های ستون فقرات است و به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد. این عارضه در بسیاری از موارد موجب نارضایتی فرد می‌شود. این درد در بخش‌های مختلفی از کمر و در امتداد ستون فقرات از گردن تا لگن رخ می‌دهد.
میزان بروز این درد نیز متفاوت است و در مواردی شدت آن به قدری است که زندگی فرد را مختل می‌کند. این درد باعث محدودیت در حرکت، خم شدن، راه رفتن و یا خوابیدن می‌شود و در مواردی به پاها و سایر مفاصل کشیده می‌شود.
اگر شما هم به تازگی دچار کمردرد ناگهانی شده‌اید، لازم است بررسی شود که آیا این عارضه به دلیل اتفاقات خاص و یا بیماری‌های زمینه‌ای رخ داده یا دلایل دیگری دارد. برای بررسی علل بروز کمر درد ناگهانی و درمان‌های مختلف آن تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
علل شایع کمردرد ناگهانی چیست؟
کمردرد ناگهانی علل گوناگونی می‌تواند داشته باشد که شناختن این موارد در پیشگیری از این اتفاق بسیار موثر است. گرفتگی عضلات یکی از دلایل اصلی بروز انواع کمردرد است که اغلب به دلیل انجام فعالیت‌های روزمره و فعالیت ورزشی به شیوه نادرست و غیر اصولی بروز می‌یابد. ممکن است گرفتگی عضلات کمر با پیچ‌خوردگی رباط‌ها همراه باشد.
التهابات مفاصل از دیگر علل کمردرد ناگهانی است. برخی نارسایی‌های داخلی نظیر التهابات موجود در کیسه صفرا، التهاب پانکراس، سنگ کلیه و بیماری‌هایی از این قبیل می‌توانند زمینه‌ساز بروز این درد شوند. تغییرات به وجود آمده در ستون فقرات در زمان افزایش سن و تخریب دیسک بین مهره‌ای از عوامل بروز کمردرد ناگهانی است. در ادامه به مهم‌ترین دلایل ایجاد کمردرد ناگهانی اشاره خواهیم کرد:
- اسپوندیلیت آنکیلوزان (بیماری التهابی، روماتیسم ستون فقرات)
- اندومتریوز (رشد بافت داخل رحمی)
- فیبرومیالژیا (درد شدید ماهیچه‌ای)
- استئوپروز (بیماری پوکی استخوان)
- استئومیلیت (عفونت استخوان)
- آرتروز (استئوآرتریت)
- اسکولیوز (انحراف ستون فقرات)
- اسپوندیلولیستزیس
- فتق دیسک بین مهره‌ای
- روماتیسم مفصلی
- کوردوما (تومور بدخیم در ناحیه کمر و دنبالچه)
- تنگی مجرای نخاع
- سنگ کلیه
- سرطان
- چاقی
- درد کمر در بارداری
- آسیب‌های وارد شده به عصب سیاتیک
- روماتیسم مفصلی
- آنوریسم آئورت شکمی
- کشیدگی عضلات بر اثر آسیب‌های وارد شده
- شکستگی و دررفتگی در ستون فقرات
- سایر بیماری‌های ستون فقرات
چگونه می‌توان کمردرد ناگهانی را تشخیص داد؟
تشخیص عامل اصلی بروز کمردرد ناگهانی مهم‌ترین گام در درمان این درد است. برای تشخیص علت کمردرد می‌بایست به یک پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک با انجام برخی تست‌های ساده و رتبه‌بندی امتیاز درد از سوی بیماران تا حدودی علت درد را مشخص می‌کند.
در این شرایط پزشک از فرد می‌خواهد بنشیند و بلند شود و به میزان درد خود یک عددی را اختصاص دهد. تشخیص اولیه درد برای آغاز درمان به شکل زیر انجام می‌شود. برای تشخیص دقیق‌تر درد کمر ناگهانی و آغاز اقدامات درمانی لازم است برخی روش‌های عکسبرداری و آزمایش‌ها انجام شود.
از اصلی‌ترین موارد تشخیص علل کمردرد ناگهانی می‌توان به بررسی الگوی درد، محل بروز درد و سایر علائم موجود اشاره کرد.
1. MRI و CT scan
روش‌های تصویربرداری ام آر ای و سی‌تی اسکن از روش‌های تشخیصی دقیق و رایج برای تشخیص علت کمردرد ناگهانی است. با استفاده از این روشها می‌توان مشکلات مربوط به استخوان، بافت‌ها، ماهیچه‌ها، تاندون، فتق دیسک، اعصاب و رگ‌های خونی را تشخیص داد و آغاز به درمان کرد.
2. اشعه ایکس
رادیوگرافی و اشعه ایکس یکی دیگر از روش‌های تشخیص مشکلات ایجاد شده در ناحیه کمر است و یکی از بهترین روشها برای تشخیص شکستگی و آرتروز به شمار می‌رود. البته این روش محدودیت‌هایی دارد. برای مثال تشخیص مشکلاتی نظیر آسیب‌های وارد شده به نخاع، دیسک و عضلات این ناحیه با استفاده از اشعه ایکس امکان‌پذیر نیست.
3. اسکن استخوان
این روش در برخی موارد و با تشخیص پزشک برای بررسی وضعیت استخوان و تشخیص پوکی استخوان و تومورهای استخوانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
4. آزمایش خون
آزمایش خون یکی از روش‌های تشخیصی برای کمردرد ناگهانی است که برای تشخیص عفونت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
چه درمان‌های فوری برای کمردرد ناگهانی وجود دارد؟
بررسی علل و علائم کمردرد ناگهانی در انتخاب روش مناسب برای درمان کمر درد ناگهانی موثر است. در برخی موارد این درد به شکل موقتی بروز می‌یابد و با استفاده از درمان‌های خانگی می‌توان درد آن را بهبود بخشید. در برخی افراد این درد به شکل شدید و طولانی مدت بروز می‌یابد و نیاز به مداخلات پزشکی دارد.
در ادامه به بررسی رایج‌ترین روش‌های درمانی برای کنترل درد ناگهانی ایجاد شده در کمر اشاره خواهیم کرد.
1. استفاده از مسکن و پماد
استفاده از مسکن یکی از بهترین روش‌های درمان فوری برای کمردرد ناگهانی است. انتخاب نوع دارو و مسکن به نوع درد بستگی دارد. دردهایی که ریشه عصبی دارند با مسکن‌هایی نظیر گاباپنتین قابل کنترل است، اما برای تسکین دردهایی که ریشه غیرعصبی دارند، از داروهای تسکین‌دهنده نظیر ایبوپروفن، ناپروکسن سدیم، کورتیزون، آمپول‌های غیراستروئیدی اپیدورال و … استفاده می‌شود.
یکی دیگر از روش‌های تسکین کمردرد شامل پماد و کرم‌های تسکین دهنده است که از طریق پوست منتقل می‌شود و تاثیر بسیار زیادی در تسکین درد دارد. نتایج استفاده از قرص‌ها و پماد مسکن سریعا بروز می‌یابد و استفاده از این روش برای تسکین سریع درد نقش موثری دارد.
2. فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی
فیزیوتراپی یکی از درمان‌های تاثیرگذار برای کنترل درد کمر است. این روش در مواردی به عنوان درمان مکمل در کنار مصرف دارو برای تسکین درد در ناحیه کمر مورد استفاده قرار می‌گیرد. انجام فیزیوتراپی ضمن تقویت عضلات کمر و شکم باعث افزایش انعطاف‌پذیری و بهبود وضعیت کمر می‌شود.
همچنین متخصص با بررسی فعالیت روزمره و شناسایی حرکات نادرست و غیراستانداردی که به کمر و پاها منتقل می‌کند، حرکات صحیح و اصولی را به فرد میآموزد. برای مثال نوع نشستن پشت میز کار، بالا رفتن از پله، پیاده‌روی و … از جمله مواردی است که نیاز به بازنگری در حالت قرارگیری بدن دارد.
3. ورزش‌ها
برخی از ورزش‌ها نظیر انجام حرکات کششی و یوگا از جمله روش‌هایی هستند که به کاهش درد کمک می‌کند. حرکات ورزشی مختلفی برای کنترل درد وجود دارد که توسط بهترین کلینیک درد در تهران ارائه می‌شود.
در مواردی پزشک به بیماران توصیه می‌کنند که ناحیه کمر خود را گرم نگه دارند و مدتی فعالیت‌های سبک نظیر پیاده‌روی انجام دهند. انجام برخی حرکات ورزشی به عنوان یکی از درمان‌های فوری برای کمردرد ناگهانی به شمار می‌رود.
4. عمل جراحی
عمل جراحی و اقدامات تهاجمی از دیگر روش‌های بهبود کمر درد است که اغلب زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که سایر روش‌های غیرتهاجمی در بهبود فرد موثر نباشد. یکی از این راهکارها، استفاده از روش نوروتومی فرکانس رادیویی است.
در این روش با استفاده از یک سوزن نازک و ظریف که در اطراف ناحیه درد وارد پوست شده است، امواج رادیویی به اعصاب انتقال داده می‌شود که این کار منجر به قطع سینگنال‌های درد می‌شود. در روش دیگر که تحت عنوان کاشت محرک‌های عصبی شناخته می‌شود، تکانه‌های الکتریکی به اعصاب خاص می‌رسد و در کنترل درد اثر می‌گذارد.
در صورتی که در درمان مشکلات موجود در ناحیه کمر نظیر فتق دیسک، باریک شدن ستون فقرات و … روش‌های بالا پاسخگو نباشد، از روش جراحی استفاده می‌شود.
کمردرد ناگهانی معمولا چه مدت طول می‌کشد؟
کمردرد بعد از سرماخوردگی از شایع‌ترین عارضه‌های انسانی است که معمولا 10 درصد افراد دچار آن می‌شوند. این درد ممکن است ناگهانی و کوتاه مدت باشد و در مواردی احتمال دارد به طور تدریجی ایجاد شود و در طولانی مدت باقی بماند.
در مواردی این درد تا چند هفته طول می‌کشد و در صورتی که بروز آن دلایل موقتی نظیر خستگی و ورزش‌های سنگین و … باشد، انتظار می‌رود این درد روند کاهشی داشته و پس از چند روز بهبود یابد. در مواردی که این درد ناگهانی در ناحیه کمر به دلیل بیماری‌هایی نظیر آرتروز و پوکی استخوان بروز می‌یابد؛ ممکن است درمان و بهبودی آن کمی زمان‌بر باشد.
چه زمان باید برای کمردرد ناگهانی به پزشک مراجعه کرد؟
کمردرد یک مشکل شایع است که برخی افراد تصور می‌کنند بروز آن عادی است و به همین دلیل اقدام به درمان اصولی آن نمی‌کنند. توجه داشته باشید که مصرف مسکن تسکین موقتی برای کنترل درد است و در صورتی که این درد به طور مداوم ادامه داشته باشد؛ می‌بایست به شکل دقیق ریشه‌یابی و درمان شود.
زمانی که درد ناگهانی ایجاد شده در ناحیه کمر با استفاده از مسکن‌ها بهبود نیافت و این درد بیش از یک هفته تداوم داشت، لازم است به پزشک مراجعه شود. دردی که با علائمی نظیر کاهش وزن، تورم، قرمزی، درد شدید در زمان دراز کشیدن و در هنگام شب همراه بود، باید تحت نظر پزشک متخصص ریشه‌یابی و درمان شود.
همچنین در مواردی که درد ایجاد شده در کمر به مفاصل و یک یا هر دو پا منتقل شود و به زیر زانو کشیده شود نیاز به ویزیت پزشک متخصص دارد.
چگونه می‌توان از بروز کمردرد ناگهانی جلوگیری کرد؟
کمردرد ناگهانی یک عارضه‌ای قابل پیشگیری است که با در نظر گرفتن راهکارهای ساده قابل کنترل است. داشتن کمر سالم و قوی نیازمند بهبود سبک زندگی و وضعیت فیزیکی است. برای این کار بهتر است شاخص توده بدنی خود را در نظر داشته باشید و وزن استاندارد خود را بر اساس قد خود حفظ کنید.
انجام ورزش‌هایی برای افزایش استقامت بدن از دیگر موارد مهمی است که در پیشگیری از کمردرد ناگهانی نقش پررنگی را ایفا می‌کند. حذف رفتارهای آسیب‌زا نظیر مصرف سیگار و مصرف مداوم مشروبات الکلی اثرگذاری بالایی در حفظ سلامتی بدن و پیشگیری از بروز درد در کمر دارد. سیگار یکی از مواردی است که با کاهش جریان خون در ستون فقرات، زمینه‌ساز ایجاد پوکی استخوان و شروع دردهای آزاردهنده در ناحیه کمر می‌شود.
استانداردسازی ارتفاع و ارگونومی صندلی کار و تشک و بالش تخت‌خواب نیز از اصول پیشگیری کمردرد است. بهتر است از انجام حرکات سریع و چرخشی و همچنین بلند کردن اجسام سنگین به شکل ایستاده و با زانوی صاف پرهیز کنید و به طور طولانی مدت در یک حالت ننشینید.
نتیجه‌گیری
کمردرد ناگهانی یکی از شایع‌ترین عوارضی است که به دلایل گوناگونی بروز می‌یابد. این درد در مواردی موجب ایجاد اختلال در زندگی فرد شده و در کارهای روزمره او مشکلاتی ایجاد می‌کند. شناسایی دلایل بروز این عارضه نظیر کشیدگی عضلات یا رباط‌ها به دلیل بلند کردن اجسام سنگین و انجام ورزش‌های سخت، دیسک‌های برآمده و پاره شده، آرتروز، پوکی استخوان و … از اهمیت بالایی برخوردار است.
ممکن است این درد با استراحت، مصرف داروهای مسکن و روش‌های درمان خانگی تسکین یابد، اما در مواردی درد ادامه‌دار بوده و نیازمند مداخلات پزشکی است. روش‌های مختلفی برای تشخیص عامل بیماری وجود دارد که هر یک از آنها با صلاحدید پزشک مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صورت بروز درد در کمر و تداوم آن بیش از یک هفته، بهتر است با یک پزشک متخصص مشورت کنید.
سوالات متداول کمردرد ناگهانی
در برخی موارد برای تسکین موقت درد کمر ناگهانی می‌توان از درمان‌های خانگی شامل کمپرس گرم، استفاده از کیسه یخ، برخی ورزش‌های هوازی و حرکات مربوط به عضلات کمر استفاده کرد.
روش سریع برای تسکین کمردرد ناگهانی شامل انجام برخی حرکات ورزشی و اصلاحی است. برخی حرکات ورزشی موجب انقباض عضلات کمر شده و درد را بهبود میبخشد. برخی ورزش‌های هوازی برای ایجاد استقامت و قدرت در کمر و حرکات کششی نظیر کشیدن دست و پاها از جمله این ورزش‌ها هستند. همچنین استفاده از قرص‌ها و پمادهای مسکن به طور موقت درد ایجاد شده در ناحیه کمر را کنترل می‌کند.
مواردی نظیر افزایش سن، نداشتن فعالیت و ورزش در طول روز، نداشتن تغذیه مغذی، داشتن اضافه وزن، بیماری‌هایی نظیر سرطان، استرس و اضطراب و سیگار کشیدن در افزایش احتمال بروز دردهای ناگهانی در ناحیه کمر نقش موثری دارند.