انواع سکته مغزی + خطرناک ترین نوع آن

انواع سکته مغزی شامل سه نوع اصلی است، سکته مغزی گذرا، سکته ایسکمی و سکته هموراژیک. سکته مغزی یک وضعیت بحرانی است و زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به مغز قطع می‌شود. این قطع جریان باعث می‌شود که سلول‌های مغزی شروع به مرگ کنند و در نتیجه علائم جدی، ناتوانی‌های پایدار یا حتی مرگ ایجاد شود. از میان انواع مختلف سکته، حدود 87 درصد از موارد مربوط به سکته ایسکمی هستند که به دلیل انسداد رگ‌های مغزی ایجاد می‌شوند. درمان سریع و به موقع می‌تواند از آسیب‌های بیشتر جلوگیری کند.

انواع مختلف سکته مغزی

انواع سکته مغزی	درصد وقوع	علائم	دلایل	درمان
سکته مغزی ایسکمیک	87%	بی‌حسی یا ضعف ناگهانی یک‌طرفه، گیجی، اختلال گفتار، سرگیجه، دوبینی یا کاهش بینایی	آترواسکلروز، فیبریلاسیون دهلیزی، حمله قلبی، مشکلات دریچه قلب، آسیب عروق گردن یا اختلالات لخته شدن خون	درمان اورژانسی با استفاده از دارو،تزریق آلتپلاز، حذف لخته با استنت، اندارترکتومی کاروتید و آنژیوپلاستی
سکته مغزی هموراژیک	13%	سردرد شدید، گیجی، تهوع یا استفراغ، حساسیت به نور و اختلالات بینایی	فشارخون، تروما، داروهای رقیق کننده ی خون و آنوریسم	درمان دارویی، ترمیم عروق، کلیپینگ، آمبولیزاسیون با کویل، جراحی AVM و رادیوجراحی استریوتاتیک
سکته مغزی گذرا یا TIA		بی‌حسی یک‌طرفه، عدم هماهنگی بدن، سردرد شدید، مشکلات بینایی، سرگیجه و اختلال در گفتار و درک	کاهش موقت جریان خون به مغز به دلیل لخته یا تنگی عروق	سکته‌های کوچک هشدار وقوع سکته ایسکمیک هستند و نیاز به درمان فوری پزشکی دارند.
سکته مغزی ناشی از آمبولی		سکته آمبولی معمولا به‌صورت ناگهانی با علائمی مانند اختلال در گفتار، ناتوانی در راه رفتن، بی‌حسی یا فلجی یک‌طرفه بدن ظاهر می‌شود و بسته به محل آسیب در مغز، شدت و نوع علائم متفاوت است.	حرکت لخته خون یا حباب هوا از قلب یا عروق بزرگ به سمت مغز و ایجاد انسداد در رگ‌های مغزی	داروهای ضدلخته خوراکی یا تزریقی و در موارد ضروری، برداشت لخته با کاتتر
سکته مغزی لَکونار		گفتار مبهم، بی‌حسی یک‌طرفه، افتادگی صورت، اختلال در حرکت، گیجی، مشکلات حافظه، سردرد و در موارد شدید، کما	بر اثر انسداد شریان‌های کوچک عمقی مغز، معمولا به‌دلیل فشار خون بالا و تجمع پلاک یا لخته ایجاد می‌شود.	داروهای ضد لخته، آسپرین، مراقبت‌های حمایتی، فیزیوتراپی، کاردرمانی، گفتاردرمانی و درمان بیماری‌های زمینه‌ای مانند فشار خون و دیابت
سکته مغزی در ساقه مغز		مشکلات شدید در تنفس، بلع، تکلم، ضعف یا فلج دوطرفه بدن و در موارد شدید، قرار گرفتن در حالت قفل‌شدگی (Locked-in syndrome) است.	هنگامی رخ می‌دهد که خون‌رسانی به بخشی از مغز قطع شود، این اتفاق ناشی از انسداد عروق یا نشت خون از رگ‌ها می‌باشد.	داروهای منهدم‌کننده لخته (t-PA)، داروهای ضد پلاکت (آسپیرین)، درمان درون‌عروقی و استفاده از استنت‌ها و بالن‌های عروقی برای باز کردن رگ‌ها
سکته‌های مغزی خاموش		علائم قابل مشاهده‌ای ندارد. ممکن است به مشکلات حافظه، تمرکز، کنترل حرکتی و غیره منجر شود.	قطع ناگهانی خونرسانی به بخشی از مغز	داروهای ضد پلاکت و ضد انعقاد، مداخلات جراحی مانند آنژیوپلاستی کاروتید و تغییرات سبک زندگی مانند کنترل فشارخون، دیابت و کلسترول

سکته مغزی ایسکمیک (Ischemic Stroke)

سکته مغزی ایسکمیک از شایع‌ترین انواع سکته مغزی هستند که حدود 87 درصد از موارد سکته مغزی را تشکیل می‌دهند. این نوع سکته زمانی رخ می‌دهد که یکی از شریان‌های مغز به دلیل لخته خون مسدود می‌شود و جریان خون به بخش‌های مغزی قطع می‌گردد. عدم دریافت اکسیژن و مواد مغذی توسط سلول‌های مغزی باعث آسیب و مرگ سلول‌ها در مدت زمان کوتاه می‌شود. تحقیقات نشان داده‌اند که ویروس COVID-19 ممکن است خطر ابتلا به سکته مغزی ایسکمیک را افزایش دهد.

سکته مغزی هموراژیک (Hemorrhagic Stroke)

سکته مغزی هموراژیک یکی دیگر از انواع سکته مغزی زمانی رخ می‌دهد که عروق خونی مغز پاره شده و خون به بافت‌های اطراف مغز نشت می‌کند. این خون برای سلول‌های مغزی مانند سم عمل می‌کند و باعث آسیب و مرگ سلول‌های مغزی می‌شود. نتیجه این اتفاق می‌تواند آسیب‌های شدید مغزی و حتی مرگ فرد باشد. سکته هموراژیک به طور کلی به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:

خونریزی درون مغزی (Intracerebral hemorrhage)

در خونریزی داخل مغزی، یکی از رگ‌های مغز پاره می‌شود و خون به بافت مغزی می‌ریزد. این خونریزی ممکن است به علت ضربه مغزی، فشار خون بالا، بدشکلی عروق یا مصرف داروهای رقیق‌کننده خون رخ دهد.

خونریزی زیر عنکبوتیه (Subarachnoid hemorrhage)

در این نوع سکته، خونریزی در فضای زیر عنکبوتیه مغز، که فضایی بین سطح بیرونی مغز و جمجمه است، رخ می‌دهد. این فضا حاوی رگ‌های خونی است که در صورت پارگی آن‌ها، خون به این فضا نشت می‌کند. این نوع سکته معمولا با سردرد شدید و ناگهانی همراه است و ممکن است با مشکلات جدی در عملکرد مغز همراه شود.

سکته مغزی گذرا یا TIA

حمله ایسکمیک گذرا (TIA)، همان‌طور که از نامش پیداست، موقتی بوده و به دلیل کاهش ناگهانی و موقتی جریان خون به مغز رخ می‌دهد. این حمله معمولا علائمی شبیه به سکته مغزی ایجاد می‌کند، اما علائم آن پس از چند دقیقه از بین می‌روند. پزشکان به آن سکته خفیف یا شبه سکته می‌گویند، اما باید آن را به عنوان یک هشدار برای احتمال وقوع سکته مغزی در آینده در نظر گرفت.

سکته مغزی ناشی از آمبولی

سکته مغزی ناشی از آمبولی زمانی رخ می‌دهد که لخته خون از قسمتی دیگر از بدن، مانند قلب یا رگ‌های بزرگ، به مغز منتقل می‌شود و باعث انسداد یک رگ خونی در مغز می‌گردد. این نوع سکته ایسکمیک معمولا در اثر شرایطی مانند فیبریلاسیون دهلیزی که ضربان قلب نامنظم است، به وقوع می‌پیوندد. حدود 15 درصد از سکته‌های آمبولیک به دلیل فیبریلاسیون دهلیزی ایجاد می‌شوند و باعث اختلال در جریان خون مغز و آسیب به بافت مغزی می‌گردند.

سکته مغزی لَکونار

سکته مغزی لَکونار نوعی سکته مغزی ایسکمیک است که زمانی رخ می‌دهد که جریان خون در یکی از عروق کوچک در اعماق مغز مسدود شود. این نوع سکته معمولا در نتیجه فشار خون بالا، دیابت یا تصلب شرایین ایجاد می‌شود و می‌تواند باعث مشکلاتی مانند ضعف در اعضای بدن یا اختلالات گفتاری شود. بر اساس موسسه ملی سلامت، سکته‌های لاکونار حدود یک پنجم از مجموع سکته‌های مغزی را تشکیل می‌دهند.

سکته مغزی در ساقه مغز

یکی دیگر از انواع سکته مغزی، سکته مغزی در ساقه است و زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به این ناحیه قطع شود. ساقه مغز که در پایه مغز قرار دارد، مسئول کنترل بسیاری از عملکردهای حیاتی بدن مانند نفس کشیدن، بلع، ضربان قلب، فشار خون و حرکت‌های چشم و صورت است. زمانی که سکته‌ای در این ناحیه اتفاق می‌افتد، می‌تواند به آسیب‌های شدید و عوارض طولانی‌مدت مانند ناتوانی در نفس کشیدن یا اختلالات در حرکت‌های بدن منجر شود. این نوع سکته، به دلیل تاثیر مستقیم بر عملکردهای ضروری بدن، از جمله سکته‌های خطرناک و پیچیده است.

سکته‌های مغزی خاموش

 سکته مغزی خاموش یکی از انواع سکته مغزی هستند که علائم واضح و آشکاری ندارند و معمولا بدون تشخیص باقی می‌مانند. این نوع سکته زمانی اتفاق می‌افتد که بخش‌هایی از مغز که مسئول عملکردهای حیاتی مانند گفتار یا حرکت بدن نیستند، تحت تاثیر قرار می‌گیرند. علائم سکته مغزی خاموش شامل تغییرات شخصیتی، اختلالات حافظه و مشکلات در راه رفتن است. این نوع سکته‌ها اغلب به طور تصادفی تشخیص داده می‌شوند، زمانی که آزمایش‌هایی مانند سی‌تی اسکن یا ام‌آر‌آی برای مشکلات دیگری انجام می‌شود.

خطرناک ترین نوع سکته مغزی

سکته هموراژیک، که به عنوان خطرناک‌ترین نوع سکته‌های مغزی شناخته می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که یکی از رگ‌های خونی مغز پاره شده یا دچار نشت خون می‌شود. این نوع سکته می‌تواند آسیب‌های شدید مغزی ایجاد کرده و منجر به از دست دادن توانایی‌های حرکتی، گفتاری و حتی مرگ شود. خونریزی به دلیل فشار بر بافت‌های مغزی و کاهش تامین اکسیژن، باعث تخریب سلول‌های مغزی می‌شود و در بسیاری از موارد، درمان آن بسیار پیچیده و زمان‌بر است.