سکته مغزی هموراژیک زمانی رخ می‌دهد که یکی از رگ‌های خونی مغز پاره شده و باعث خونریزی داخل بافت مغز یا اطراف آن می‌شود. این نوع از سکته، یکی از خطرناک‌ترین و حادترین انواع سکته مغزی است که در صورت عدم درمان سریع، می‌تواند منجر به آسیب مغزی دائمی یا حتی مرگ شود.
اگر شما یا اطرافیانتان ناگهان با علائمی مثل ضعف یک‌طرفه بدن، تاری دید، گیجی یا سردرد شدید مواجه شدید، حتماً بدون اتلاف وقت با اورژانس تماس بگیرید یا به نزدیک‌ترین مرکز درمانی مراجعه کنید. تیم متخصص ما در کلینیک جریان با بهره‌گیری از تجهیزات پیشرفته و پزشکان با تجربه، آماده ارائه خدمات فوری، تخصصی و توانبخشی به بیماران مبتلا به سکته مغزی است.
سکته مغزی هموراژیک چیست؟
سکته مغزی هموراژیک در اصطلاح پزشکی، به حالتی گفته می‌شود که در آن به‌دلیل پارگی عروق مغزی، خون وارد فضای مغزی می‌شود. این اتفاق باعث افزایش فشار درون‌جمجمه‌ای، کاهش جریان خون طبیعی به بافت‌های سالم مغز و در نتیجه، مرگ سلول‌های مغزی می‌گردد.
این نوع از سکته مغزی معمولاً به درمان فوری نیاز دارد و هر دقیقه تأخیر می‌تواند تأثیر منفی بر میزان آسیب مغزی داشته باشد.
انواع سکته مغزی هموراژیک
سکته مغزی هموراژیک بر اساس محل خونریزی، به دو نوع تقسیم می‌شود:
- خونریزی داخل مغزی (Intracerebral Hemorrhage)
در این نوع، خون مستقیماً به داخل بافت مغز نشت می‌کند. این حالت رایج‌ترین نوع سکته مغزی هموراژیک است و اغلب به‌دلیل فشار خون بالا یا پارگی یک رگ آسیب‌دیده رخ می‌دهد.
- خونریزی ساب‌آراکنوئید (Subarachnoid Hemorrhage)
در این نوع، خونریزی در فضای بین مغز و لایه نازک پوشاننده آن (ساب‌آراکنوئید) اتفاق می‌افتد. این نوع معمولاً در اثر پارگی آنوریسم مغزی یا ضربه شدید به سر ایجاد می‌شود. بیماران معمولاً دچار سردرد شدید و ناگهانی می‌شوند که به عنوان یکی از علائم مشخص این نوع خونریزی شناخته می‌شود.
سکته مغزی هموراژیک چه تفاوتی با سایر انواع سکته دارد؟
سکته مغزی هموراژیک با خونریزی مغزی همراه است، در حالی که نوع ایسکمیک ناشی از انسداد عروق است. تفاوت اصلی این دو نوع در علت بروز و نحوه درمان آن‌هاست. سکته مغزی هموراژیک معمولاً شدیدتر بوده و نیاز به مراقبت فوری در بخش‌های ویژه دارد.
در سکته مغزی ایسکمیک، لخته خون مسیر جریان خون به مغز را مسدود می‌کند. اما در سکته هموراژیک، پارگی رگ باعث نشت خون به درون مغز می‌شود که به بافت مغزی آسیب می‌زند. هر دو نوع خطرناک‌اند، ولی درمان آن‌ها بسیار متفاوت است و تشخیص دقیق آن با تصویربرداری پزشکی امکان‌پذیر است.
علائم سکته مغزی هموراژیک
علائم سکته مغزی هموراژیک ناگهانی، شدید و معمولاً یک‌طرفه هستند. اگر هر یک از علائم زیر را در خود یا اطرافیان مشاهده کردید، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید:
- ضعف یا بی‌حسی ناگهانی در صورت، بازو یا پا (معمولاً در یک طرف بدن)
- اختلال در گفتار یا درک صحبت دیگران
- تاری دید یا دوبینی
- سردرد بسیار شدید و ناگهانی بدون علت مشخص
- تهوع یا استفراغ
- گیجی یا از دست دادن هوشیاری
- عدم تعادل یا مشکل در راه رفتن
دلایل بروز سکته مغزی هموراژیک چیست؟
شایع‌ترین علت سکته مغزی هموراژیک، فشار خون بالا و کنترل‌نشده است. فشار خون بالا می‌تواند دیواره رگ‌های مغزی را تضعیف کرده و منجر به پارگی آن‌ها شود. سایر عوامل خطر عبارتند از:
- آسیب به سر، به‌ویژه در سالمندان یا افراد با سابقه ضربه مغزی
- اختلالات مادرزادی عروق مغزی مانند آنوریسم یا مالفرماسیون
- استفاده طولانی‌مدت از داروهای رقیق‌کننده خون
- سوء مصرف مواد مخدر مانند کوکائین یا آمفتامین‌ها
- بیماری‌های خونی مانند هموفیلی
چگونه سکته مغزی هموراژیک تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص سکته مغزی هموراژیک معمولاً با تصویربرداری فوری از مغز انجام می‌شود. وقتی فردی با علائم سکته مغزی به اورژانس مراجعه می‌کند، پزشکان از روش‌های زیر برای بررسی وضعیت مغز استفاده می‌کنند:
- سی‌تی‌اسکن (CT Scan): اولین و سریع‌ترین روش برای تشخیص خونریزی در مغز
- MRI: برای بررسی دقیق‌تر بافت مغز و محل دقیق خونریزی
- آنژیوگرافی مغزی: برای مشاهده دقیق عروق و شناسایی آنوریسم یا ناهنجاری‌های عروقی
- معاینات بالینی نورولوژیک: بررسی وضعیت هوشیاری، حرکت عضلات و پاسخ‌گویی عصب‌ها
در کلینیک جریان با بهره‌گیری از تصویربرداری پیشرفته و تیم تخصصی نورولوژی، امکان تشخیص دقیق و فوری سکته مغزی هموراژیک فراهم شده است.
روش‌های درمان سکته مغزی هموراژیک
درمان سکته مغزی هموراژیک باید بلافاصله پس از تشخیص آغاز شود. هدف اصلی درمان، توقف خونریزی، کاهش فشار مغز و پیشگیری از آسیب‌های بیشتر است.
اقدامات اولیه درمان
- بستری در بخش مراقبت‌های ویژه (ICU)
- کنترل فشار خون و علائم حیاتی
- قطع مصرف داروهای رقیق‌کننده خون در صورت وجود
مداخلات تخصصی
- جراحی تخلیه خونریزی: در مواردی که حجم خونریزی زیاد باشد یا باعث فشار بر مغز شود.
- درمان آنوریسم: اگر آنوریسم عامل پارگی رگ باشد، پزشک ممکن است از روش‌هایی مثل کویل‌گذاری یا کلیپ‌گذاری استفاده کند.
مراقبت‌های دارویی
- تجویز دارو برای کنترل تورم مغزی
- داروهای ضدتشنج در صورت بروز تشنج
حمایت‌های روانی و تغذیه‌ای
- تغذیه مناسب از طریق لوله یا سرم تا بازگشت توانایی بلع
- مشاوره روانی برای بیمار و خانواده
توانبخشی سکته مغزی
- فیزیوتراپی: برای بازآموزی حرکت، تعادل و قدرت عضلات
- گفتاردرمانی: در صورت بروز اختلالات گفتاری یا بلع
- کاردرمانی: آموزش مجدد مهارت‌های روزمره مانند غذا خوردن، لباس پوشیدن یا نوشتن
- روان‌درمانی: کمک به بیمار برای مقابله با افسردگی، اضطراب و سازگاری با شرایط جدید
سکته مغزی هموراژیک چه عوارضی دارد؟
سکته مغزی هموراژیک ممکن است منجر به عوارض دائمی یا موقت شود. برخی از این عوارض عبارتند از:
- ناتوانی حرکتی در یک یا دو سمت بدن
- اختلالات گفتاری یا عدم توانایی در درک کلمات
- ضعف حافظه یا مشکلات تمرکز
- تغییر در رفتار، خلق و خو یا احساسات
- تشنج یا سردردهای مداوم
- مشکلات بینایی یا شنوایی
راه‌های پیشگیری از سکته مغزی هموراژیک چیست؟
پیشگیری از سکته مغزی هموراژیک تا حد زیادی وابسته به کنترل فشار خون و سبک زندگی سالم است. بسیاری از موارد این بیماری قابل پیشگیری هستند اگر شما به طور منظم وضعیت سلامت خود را بررسی کرده و از عوامل خطر سکته مغزی اجتناب کنید.
اقدامات مؤثر در پیشگیری:
- اندازه‌گیری و کنترل فشار خون به‌صورت منظم
- ترک سیگار و اجتناب از مصرف مواد مخدر
- کاهش مصرف نمک، چربی و غذاهای فرآوری‌شده
- فعالیت بدنی منظم (حداقل ۳۰ دقیقه در روز)
- کنترل دیابت و کلسترول
- مدیریت استرس از طریق تکنیک‌های آرام‌سازی یا مشاوره روانی
- معاینه منظم برای بررسی وضعیت عروق، به‌ویژه اگر سابقه خانوادگی وجود دارد
کلینیک جریان انتخاب مناسبی برای بیماران سکته مغزی هموراژیک
کلینیک جریان با تکیه بر تخصص پزشکان، تجهیزات پیشرفته و رویکرد جامع به درمان، یکی از مراکز پیشرو در درمان و توانبخشی سکته مغزی هموراژیک در کشور است. ما از لحظه پذیرش تا پایان مراحل توانبخشی، همراه بیماران و خانواده‌هایشان هستیم.
خدمات ویژه کلینیک جریان:
- تصویربرداری فوری (CT، MRI، آنژیوگرافی مغزی)
- بستری در بخش مراقبت‌های ویژه با پرستاری تخصصی مغز و اعصاب
- تیم نورولوژیست و جراح مغز با سابقه بالا
- مرکز توانبخشی مجهز با خدمات فیزیوتراپی، گفتاردرمانی و کاردرمانی
- مشاوره‌های تغذیه، روان‌شناسی و اجتماعی
اگر دچار علائمی مشابه سکته مغزی شده‌اید یا سابقه بیماری‌های زمینه‌ای دارید، همین حالا با کلینیک جریان تماس بگیرید و مشاوره تخصصی دریافت کنید.
